Schadevergoeding na onterecht vastzitten
Geplaatst op: 01 mei 2013Wanneer u onterecht vast hebt moeten zitten op het politiebureau, kunt u aanspraak maken op immateriele schadevergoeding. Artikel 89 Sv bepaalt dat een gewezen verdachte recht heeft op schadevergoeding voor de tijd dat hij onterecht op het politiebureau en in een huis van bewaring in voorarrest heeft moeten vastzitten.
Onterecht vastzitten?
Wanneer is er sprake van onterecht vastzitten? Dat is bepalend voor de vraag of u recht hebt op schadevergoeding. De we wet bepaalt in artikel 89 Sv. dat het recht op schadevergoeding ontstaat wanneer de strafzaak is geeindigd zonder oplegging van een straf of maatregel, of wanneer u enkel bent veroordeeld voor een feit waarvoor geen voorlopige hechtenis opgelegd had kunnen worden. Ook in het geval dat u wel schuldig bent verklaard, maar dat er geen straf of maatregel is opgelegd, hebt u dus recht op schadevergoeding wegens onterecht vastzitten.
Hoogte schadevergoeding
De hoogte van de schadevergoeding is onder andere afhankelijk van de aard en de ernst van de zaak, de nadelige gevolgen die u hebt ondervonden omdat u hebt moeten vastzitten, en de overige omstandigheden van het geval. De rechtbanken hanteren in de meeste gevallen standaard schadevergoedingen:
| 1 dag politiebureau……………………………………………………. | € 105,00 |
| 1 dag huis van bewaring…………………………………………….. | € 85,00 |
| 1 dag huis van bewaring in beperkingen……………………….. | € 105,00 |
Termijnen
Voor het indienen van het verzoek tot schadevergoeding gelden wel termijnen. Het verzoek moet binnen 3 maanden na het einde van de zaak zijn ingediend. Dat is dus binnen 3 maanden nadat u bericht hebt ontvangen dat de zaak is geseponeerd, of binnen 3 maanden en 14 dagen (wegens hoger beroepstermijn) na een vrijspraak of ontslag van rechtsvervolging.
Aanmelden zaak
Uiteraard kunnen wij helpen om een verzoekschrift op te stellen om de schadevergoeding wegens het onterecht vastzitten aan te vragen. Onze rechtsbijstand is geheel gratis omdat onze kosten eveneens vergoed worden door de Staat. Wij stellen voor u het verzoekschrift op en dienen het in bij de rechtbank of het gerechtshof waar de zaak het laatst heeft gediend of zou gaan dienen.
Hoogte schadevergoeding voorarrest
Geplaatst op: 01 mei 2013De hoogte van de schadevergoeding voor het voorarrest is onder andere afhankelijk van de aard en de ernst van de zaak, de nadelige gevolgen die u hebt ondervonden wegens het voorarrest, en de overige omstandigheden van het geval.
Standaardbedragen schadevergoeding voorarrest
De rechtbanken hanteren in de meeste gevallen standaard schadevergoedingen bij onterechte detentie:
| 1 dag politiebureau……………………………………………………. | € 105,00 |
| 1 dag huis van bewaring…………………………………………….. | € 80,00 |
| 1 dag huis van bewaring in beperkingen……………………….. | € 105,00 |
Schadevergoeding kan pas worden verkregen vanaf de inverzekeringstelling op het politiebureau.
Hogere schadevergoeding voorarrest
In sommige zaken wordt een hogere schadevergoeding voor voorarrestdoor de rechter toegekend dan de hierboven genoemde standaardvergoedingen. Een aantal voorbeelden zal ik hierna kort bespreken.
Schadevergoeding van € 50.000,00 voor 8 dagen voorarrest omdat verzoeker beroep niet meer kan uitoefenen
LJN: AV1634, Gerechtshof ‘s-Hertogenbosch, 7 februari 2006
Verzoeker is anesthesioloog in opleiding verdacht van moord wegens toediening morfine endormicum. Als gevolg van de ondergane verzekering en voorlopige hechtenis een opleidingsvertraging van minimaal achttien maanden opgelopen. Daarnaast heeft zijn detentie diep ingrijpende emotionele gevolgen voor hem gehad. Verzoeker is naar zijn zeggen geestelijk niet meer in staat om zijn beroep uit te oefenen. Het is voor verzoeker buitengewoon ingrijpend geweest om als arts terzake van moord in verzekering en voorlopige hechtenis te worden gesteld, terwijl hij naar eer en geweten had gehandeld. De omvang van de materiële schade niet eenvoudig is aan te duiden. Om deze reden is de materiële en de immateriële schade in het verzoekschrift niet nader gespecificeerd, maar is volstaan met opgave van één totaalbedrag terzake van beide schadeposten tezamen.
Schadevergoeding van € 380,00 per dag politiebureau en € 280,00 per dag HvB wegens verdenking ernstig feit, aandacht in media, dreiging vanuit familie slachtoffer
LJN: BB7690, Gerechtshof ‘s-Hertogenbosch, 13 november 2007
Verzoeker werd verdacht van verdenking van moord. In eerste aanleg veroordeeld tot 14 jaar gevangenisstraf, in hoger beroep vrijgesproken. De kwaliteit van het opsporingsonderzoek zodanig is geweest dat de detentie van verzoeker (hoogstwaarschijnlijk) langer dan noodzakelijk heeft geduurd. De media veel aandacht aan de strafzaak hebben besteed, waarbij de identiteit van verzoeker volledig bekend is geworden. Bij de familie van het slachtoffer bestaat nog altijd de vaste overtuiging dat verzoeker de dader is van de moord, welke overtuiging mede is gevoed door leden van het aanvankelijke opsporingsteam, dat daarbij zelfs uitgebreide voorbereidingen zijn getroffen door leden van de familie van het slachtoffer om verzoeker van het leven te laten beroven en dat de vrees van verzoeker voor zijn leven zo reëel en concreet is dat hij, zodra hij enigszins financieel bij machte is, uit zijn naaste omgeving en verre omstreken zal verdwijnen. Als gevolg van de strafzaak is zijn leven totaal ontwricht.
€ 285,00 per dag politiebureau / € 210,00 per dag HvB wegens ernst feit, aandacht media, smet
LJN: AF8237, Rechtbank Assen, 2 mei 2003
Verdenking van een bijzonder ernstig feit: het (met voorbedachte rade) een ander van het leven beroven. Het betreffende feit heeft de gemoederen in Ruinen (de plaats waar Andrea Luten woonde) en ver daarbuiten danig in beweging gebracht. Ook de landelijke media hebben veel aandacht gehad voor de onopgeloste moord.
De rechtbank acht aannemelijk, dat ondanks de vrijspraak, verzoeker niet snel en mogelijk nooit geheel bevrijd zal zijn van de smetten, die als gevolg van de destijds gerezen verdenking en vervolging aan hem kleven.
€ 500,00 per dag politiebureau (totaal voorarrest € 1.000,00) ivm verdenking ernstig feit en gedwongen verhuizing
LJN: AU3600, Rechtbank Rotterdam, 30 september 2005
Verzoekster heeft twee dagen in verzekering doorgebracht op verdenking van betrokkenheid bij voorbereidingshandelingen voor een terroristische aanslag. De rechtbank is van oordeel dat in casu termen aanwezig zijn een hoger bedrag toe te wijzen dan voormeld standaardbedrag, nu is gebleken dat de op verzoekster toegepaste dwangmiddelen voor haar en haar gezin ingrijpende gevolgen hebben gehad, zoals een noodzakelijk ervaren verhuizing. Alle omstandigheden in aanmerking genomen acht de rechtbank gronden van billijkheid aanwezig om aan verzoekster een vergoeding van € 500,- per dag toe te kennen ter zake van de door haar geleden immateriële schade ten gevolge van de periode doorgebracht in verzekering. De door verzoekster ervaren overige immateriële schade is naar het oordeel van de rechtbank in overwegende mate veroorzaakt door de aandacht die de media aan de onderhavige aanhouding heeft besteed, waartoe verzoekster ook de mogelijkheid heeft geboden door met de media in gesprek te gaan en de pers in haar huis toe te laten.
€ 200,00 per dag ivm hogere leeftijd en zwaardere verdenking
LJN: BD9571, Gerechtshof Arnhem, 16 juli 2007
Het hof ziet, gelet op de bijzondere omstandigheden van het geval, aanleiding om aan appellant een hogere vergoeding toe te kennen dan de gebruikelijke forfaitaire vergoeding. Op grond van de overgelegde stukken en hetgeen bij de behandeling ter zitting is gebleken, is aannemelijk geworden dat de langdurige vrijheidsbeneming voor appellante, in het bijzonder gelet op zijn leeftijd, het gevoerde opsporingsonderzoek en het feit dat beide echtelieden waren gedetineerd, naar verhouding zwaardere gevolgen heeft gehad dan voor andere verdachten die terzake van een gelijkluidende verdenking preventief worden gehecht. Daarom zal het hof aan appellant voor de dagen in verzekering en in voorlopige verzekering doorgebracht € 200,= per dag toekennen.
Vergoeding € 150,00 per dag ivm zedenzaak en reactie omgeving
Rechtbank Zwolle-Lelystad, 2 juli 2008, NbSr 2008, 249
Minderjarige verdacht van zedendelict; vanwege reactie schoolleiding naar aanleiding van aanhouding en ivs is er een hogere vergoeding toegekend dan de standaardbedragen.
Toekenning hogere schadevergoeding (€ 500,00 per dag), omdat verzoeker “stevig aan de tand is gevoeld
LJN: AZ5018, Rechtbank Utrecht, 21 december 2006
De rechtbank ziet in deze bijzondere strafzaak aanleiding om een hogere dan de gebruikelijke vergoeding van 16 dagen à € 95,– toe te kennen. De rechtbank komt tot een hogere vergoeding, nu verzoeker gedetineerd is geweest wegens verdenking van het gepleegd hebben van een zeer ernstig delict jegens een familielid en de rechtbank ervan uitgaat dat in het kader van het strafrechtelijk onderzoek verzoeker “stevig aan de tand is gevoeld”.
De rechtbank is van oordeel dat verzoeker alles in aanmerking genomen een vergoeding voor ondergane verzekering en voorlopige hechtenis toekomt van € 8.000,–.
€ 250,00 per dag wegens ernstige verdenking en gevolgen voor gewezen verdachte
LJN: BN1204, Rechtbank Roermond, 14 juli 2010
Hoge vergoeding minderjarige die op geen enkele wijze contact mocht hebben met de ouders
Rechtbank Rotterdam, 14 december 2010, parketnr 10/710088-09
Vergoeding € 150,00 per dag
Lagere schadevergoeding voorarrest
In sommige gevallen wordt door de rechter ook de hoogte van de schadevergoeding voor het voorarrest gematigd. Uitgangspunt is evenwel dat van de standaard schadevergoedingen niet te snel mag worden afgeweken (zie o.a. Gerechtshof Arnhem, 3 mei 2004, LJN AO878).
Toch gebeurt het nog wel eens dat een lagere schadevergoeding voor de onterechte voorarrest wordt toegekend. Zo heeft de rechtbank Haarlem in haar uitspraak van 6 augustus 2009 (LJN: BJ6476) een lagere schadevergoeding toegekend aan een veelpleger, zonder vaste woon- of verblijfplaas, en zonder werk.
